روستای غریب دوست (قریب دوست) یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان بروانان غربی، واقع در بخش ترکمنچای شهرستان میانه و با فاصله ۴۸ کیلومتری از شهر میانه قرار دارد.
این روستا به دلیل همجواری با جاده ابریشم (ایپک یولی) از دیر باز مورد توجه مسافران و مردم روستاهای اطراف بوده و هر هفته معمولاً چهارشنبهها پذیرای بازار محلی بوده که به گفته ریش سفیدان روستا، بزرگترین روستای محلی میانه بودهاست ولی بعد از انقلاب به دلیل کم توجهی مسئولان به مرور زمان از رونق آن کاسته شده است.
روستای غریبدوست دارای آب و هوای معتدل و پوشش گیاهی متنوع میباشد و از نظر تنوع گیاهی بینظیر در منطقه میباشد.
غریب دوست دارای دو مسجد(مسجد جامع ومسجد پایین) بوده و شغل اکثر مردم این روستا کشاورزی میباشد و گویش آنان زبان ترکی و مذهبشان شیعه است. جاده قدیم تبریز – تهران ابتدا از کنار این روستا میگذشت که باعث آبادانی این روستا گردیده بود ولی بعدها با جا به جا شدن جاده اکثر مردم این روستا به شهرهای بزرگ کوچ کردند.
این روستا با توجه به قرار داشتن در دامنههای بوزقوش دارای آب و هوای کوهستانی بوده و همچنین رودخانهای که از وسط این روستا میگذرد از جاذبههای گردشگری این روستا میباشد که سبب میشود فصل تابستان مورد توجه بسیاری از میهمانان قرار گیرد.
غریب دوست تقریبا در شمال شرقی شهرستان میانه میباشد و از سمت غرب با روستای مهماندوست، ازسمت شرق با بخش ترکمنچای، از سمت جنوب شرقی با روستای شیخ احمدلو و از سمت جنوب غربی با روستای قرجه قیا همسایه میباشد. در قدیم تقریبا مانند ترمینال برای روستاهای اطراف بود.
بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت این روستا 353 نفر و تعداد خانوار آن، 113 خانوار است.
منبع نوشته: ویکی پدیا
دکتر فیروز سیمین فر در کتاب خود «نگاهی نوین به اسامی کهن در شهرستان میانه» در مورد وجه تسمیه اسم روستا مینویسد:
قریب دوست (Qərib dost)
قریب دوست اسم روستایی در بخش ترکمن چای، دهستان بروانان غربی شهرستان میانه میباشد که بصورت غریب دوست به فارسی نوشته میشود و در گویش محاورهای محلی بصورت قریب دوس تلفظ میگردد.
از نظر لغوی صفتی مرکب میباشد که بجای اسم بکار رفته است. قریب دوست از واژههای «قریب» و «دوست» تشکیل شده است.
قریب ترکی شدهی واژهی غریب عربی میباشد که به معنی «دور از وطن و بیگانه و بی کس» میباشد.
دوست، تلفظ ترکی واژهی دوست فارسی میباشد و بمعنی «یار، رفیق، طرفدار،هوادار» میباشد.
مفهوم لغوی قریب دوست، غریب نواز و دوستدار و هوادار افراد دور از وطن و بی کس میباشد.
اسم «دوستو» که عنوانی احترام آمیز برای زن عمو و زن دائی میباشد از ریشهی دوست ساخته شده است. صفت مرکب «غریب آغا» بمعنی سرور غریب و دور از وطن میباشد که معمولا در وصف حضرت امام رضا علیه السلام بکار می رود.
روستای غریب دوست (قریب دوست)
برای مشاهده تصویر با سایز بزرگتر بر روی تصویر کلیک کنید
شهر باستانی بروانان
در متون تاریخی قرن سوم هجری دورهی اسلامی طبق نوشتهی استخری در کتاب ممالک والمسالک بروانان از شهرهای بسیار مهم آذربایجان یاد شده است. مسعودی دیگر مورخ اسلامی از شهر شیز و آتشکده اذر گشسب در بین زنجان و مراغه یاد کرده و میگوید که آتشکده آذر گشسب بالای تپهای بوده و بر بالای تپه حوض آبی قرار داشته است که هم از لحاظ جغرافیایی و هم از لحاظ معماری دقیقا منطبق بر آثار به جای مانده شهر عظیم بروانان و هرم باستانی بروانان میباشد.
بخش ترکمنچای شامل سه دهستان به نام های بروانان غربی، بروانان شرقی و بروانان مرکزی تقسیم بندی شده است.
حال این بروانان کجاست؟
یکی از این تپه های بروانان در روستای غریبدوست واقع شده و دیگری هم در روستای صومعه علیا. نام تپهای که در غریبدوست واقع شده (کول تپه) است و در ۷۰۰ متری جنوب غربی غریبدوست واقع شده است.
براوانان یا باروانان که نام دو تپه باستانی از مهم ترین مناطق حوزه بوزقوش میباشد و تاکنون مطالعه دقیقی در مورد تاریخچه تپهی باستانی بروانان صورت نگرفته است.
سفالها و سنگ نوشتههای قدیمی در اطراف تپه باستانی بروانان نشانگر قدمت صدها هزار سالهی این دو تپه است. تپه و شهر باستانی بروانان دارای وسعتی بیش از دو هزار هکتار و پوشیده از بقایای تمدنی عظیم میباشد.
از مهمترین تحقیقاتی که سالهای اخیر صورت گرفته میتوان به تحقیق سترگ دانشمند روسی، دیاکونوف اشاره کرد، مبتنی بر اسناد و یافتههای مکتوب آشوری و بین النهرین میباشد.
غریبدوست روستایی تاریخی است که در امتداد جادهی ابریشم واقع شده و از قدیم بسیار مورد توجه مسافرین و… بوده است و هر چهارشنبه بازاری بزرگ داشته که از میانه، سراب، بستان آباد و هشترود و حتی سایر شهر های آذربایجان به غریبدوست میآمدند اما امروزه به دلیل بیتوجهی مسئولان این بازار مخروبه شده است.
طبق گفتهی ریش سفیدان روستا:
تپهی بروانان غربی یا به زبان محلی کول تپه، هزاران سال پیش محل استقرار روستا بوده است. یعنی روستای غریبدوست در قدیم در کول تپه بوده که بعدها پس از زلزلهی شدید، روستا درون زمین رفته و تبدیل به تپه شده است.
البته این گفتهی ریش سفیدان منبع موثقی ندارد.
منبع نوشته: seeiran.ir و آقای محمد مهدی کبودی
تصاویر ارسالی از آقای عادل رمضانی
تصویر ارسالی از آقای محمد مهدی کبودی
سنجابک درختی زیبای طبیعت روستای غریب دوست – ارسالی از آقای عادل رمضانی
📸 🎥 ارسالی از آقای حسین وکیلی غریبدوستی
اگر اطلاعات موثق دیگری از روستای قریب دوست میانه دارید لطفاً آن را از طریق فرم دیدگاههای زیر با ما به اشتراک بگذارید تا به نام شما در این مطلب برای سایر خوانندگان به اشتراک بگذاریم.
و در صورتی که اطلاعات ارسالی را از کتاب یا وبلاگ خاصی بدست آوردهاید لطفاً منبع آن را نیز همراه با مطلب ارسالی قید کنید.