تپه قره سو روستای ابک (ابه)

تپه قره سو روستای ابک (ابه) مربوط به دوره اشکانیان – دوره ساسانیان – سده‌های اولیه دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان میانه، بخش مرکزی، دهستان اوچ تپه شرقی، ۳ کیلومتری غرب روستای ابک واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ آبان ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۲۰۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. فاصله روستای ابک از میانه 17 کلیومتر می‌باشد.

دکتر فیروز سیمین فر در کتاب خود «نگاهی نوین به اسامی کهن در شهرستان میانه» در مورد وجه تسمیه اسم روستا می‌نویسد:

ابک (Əbək)

ابَک اسم روستایی در بخش مرکزی دهستان اوچ تپه‌ی شرقی شهرستان میانه می‌باشد که در گویش محاوره‌ای شهرستان میانه بصورت اَبه (әbәh) تلفظ می‌گردد.

ابک اسمی است که از واژه‌ی «اَبه» و پسوند «ک» ساخته شده است.

«ابه» در زبان ترکی آذربایجانی به معنی: «۱) چاله بازی ۲) کودکی که در بازی سردسته باشد 3) با تلفظ آبا به معنی مادر و مادر بزرگ» می‌باشد.

«ابه» در زبان ترکی استانبولی به معنی «ماما و قابله» می‌باشد.

در گویش شهرستان میانه به محلی که در آئین‌ها و بازی‌های دسته جمعی همه به آنجا مراجعت می‌کنند ابه گفته می‌شود. به نظر اَبَه شکل فونتیکی دیگر اوبَه و اوبا می‌باشد که به معنی «خانه، مسکن، چادر، آبادی و ده» می‌باشد.

«ک» آخر اسم آبادی، پسوند تصغیر می‌باشد که از زبان فارسی اخذ شده است.

بنابراین مفهوم لغوی اسم آبادی، «آبادی کوچک» خواهد بود.

در صورتیکه ساختار لغوی اوبا را کالبد شکافی نمائیم لایق بودن آنرا به عنوان اسم آبادی و محل زندگی تائید خواهیم نمود. «ریشه شناسی اوبا چنین است، اوبا از ترکیب «او» به اضافه «با» درست شده است.

«او» در زبان ترکی قدیم و در لغت به معنی نیرومند و قدرتمند است و بنا به نظر لغت شناس ترک (و.رادلف) «بار» و «با» معادل هم بوده و در زبان‌های ترکی به معنی دفاع کردن، حفاظت کردن و او با به معنی محافظ قوی و قدرتمند می‌باشد.» از همین ریشه (با) کلمه‌ی بالیق در دیوان لغات الترک به معنی قلعه، پناهگاه و شهر آورده شده است و به یکی از بزرگترین شهرهای اویغور، بئش بالیق (به معنی پنج شهر) گفته می شده است.

تپه قره سو روستای ابک (ابه)

برای مشاهده تصاویر با سایز بزرگتر بر روی تصویر کلیک کنید

تصاویر ارسالی از آقای امیر شکارچی

حتماً ببینید:  روستای کلوچه خالصه (کوللوچه خالیصه)

اگر اطلاعات موثق دیگری از تپه قره سو روستای ابه دارید لطفاً آن را از طریق فرم دیدگاه‌های زیر با ما به اشتراک بگذارید تا به نام شما در این مطلب برای سایر خوانندگان به اشتراک بگذاریم.
و در صورتی که اطلاعات ارسالی را از کتاب یا وبلاگ خاصی بدست آورده‌اید لطفاً منبع آن را نیز همراه با مطلب ارسالی قید کنید.