هشترود در سال 1321 دهکدهای بود در دامنه آفتابگیر رودخانه سراسکندرود که در سال 1337 به فرمانداری مبدل میشود.
نام هشترود به دلیل جریان هشت رودخانه قرانقو، آیدوغموش، آجیچای، قلعهچای، قوریچای، لیلانچای، اجیرلو و قرهقیه میباشد که از این شهرستان میگذشتند.
موقعیت جغرافیایی
شهرستان هشترود با وسعت 1990 کیلومتر مربع (4.4 درصد مساحت استان) در 120 کیلومتری تبریز واقع شده و از سمت شمال با شهرستان بستانآباد، از سمت شرق با شهرستان میانه، از سمت غرب با شهرستان مراغه و از سمت جنوب با شهرستان چاراویماق هممرز است.
تقسیمات کشوری
طبق آخرین تقسیمات کشوری شهرستان هشترود دارای دو بخش به نامهای مرکزی (شامل دهستانهای علیآباد، کوهسار، قرانقو، سلوک و چاراویماق شمال شرقی) و نظرکهریزی (شامل دهستانهای آلمالو و نظرکهریزی)، دو نقطه شهری به نامهای هشترود و نظرکهریزی و 233 آبادی میباشد.
جمعیت
براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1390، جمعیت شهرستان هشترود در حدود 60822 نفر (1.6 درصد جمعیت استان) و جمعیت مرکز این شهرستان 19903 نفر برآورد شده است.
جمعیت شهری این شهرستان 21169 نفر و جمعیت روستایی آن 39653 نفر و تعداد خانوار آن 16265 خانوار است.
اقلیم و آب و هوا
ارتفاع عمومی زمین در این شهرستان از 1300 متر تا 3200 متر متغیر است. قسمت اعظم اراضی منطقه را زمینهایی تشکیل میدهند که ارتفاع عمومی آنها از 1500 متر الی 2000 متر میباشد.
وضعیت اقتصادی
با توجه به وجود 10 معدن فعال و استخراج سنگ گچ، کنگلومرا، مرمر و سنگ نمک، در بخش معدن نیاز جدی این شهرستان، سرمایهگذاری در واحدهای فراوری این مواد میباشد.
به لحاظ وجود منابع آبی متعدد، این شهرستان یکی از مناطق مستعد پرورش ماهی در استان میباشد و با انجام سرمایهگذاری در طرحهای آب و خاک و توسعه شبکههای آبرسانی میتوان قسمت اعظمی از اراضی دیم شرق منطقه را به آبی تبدیل نمود و بر رونق فعالیتهای کشاورزی به خصوص توسعه باغات شهرستان افزود.
منبع نوشته: eachto.org
هشترود و جاذبه های گردشگری آن
تالاب یانیق هشترود
تالاب زیبای یانیق از مکانهای طبیعی و بکر شهرستان هشترود است و از دو بخش یانیق بزرگ و یانیق کوچک با فاصله ۱۵۰۰ متری از هم تشکیل شده است و یکی از این تالابها برای مصرف و آبیاری زمینهای اطراف مورد استفاده قرار میگیرد.
درخت بید و نی تنها گیاهانیاند که در محیط تالاب وجود دارند. تالاب یانیق ماهی ندارد اما زیستگاه مناسبی برای اردک سرسفید است.
روستای آتش بیگ شهرستان هشترود
روستای آتش بیگ یکی از قدیمیترین روستاهای شهر هشترود است. این روستا در زمان زرتشتیان آتشکدههای زیادی داشت.
دو رودخانه قرانقو و جبیند از این روستا عبور میکنند و باعث حاصلخیز شدن خاک این روستا شدهاند که برای کشاورزان منبع فراوانی و برکت بوده است.
طبیعت زیبا و بکر روستا در کنار اهالی خونگرم و مهماننوازش روستای آتشبیگ را به یکی از مقصدهای گردشگری هشترود تبدیل کرده است.
رودخانه آیدوغموش چای
رودخانه آیدوغموش چای شناختهشدهترین رود هشترود است. این رود زیبا در مسیر خود روستاهای بابونه، قزلجه تاوا و حیدرآباد را سیراب میکند و به رودخانه میانه چای در شهر میانه میرسد و هر دو به رودخانه قزل اوزن میریزند.
اطراف رودخانه و ساحلش مکان مناسبی برای پیکنیک و استراحت گردشگران است.
منبع نوشته: otaghak.com
قلعه ضحاک هشترود
قلعه ضحاک در آذربایجان شرقی، هشترود، ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی هشترود، شرق ایستگاه راه آهن خراسانک (هشترود)، مجاورت روستای عربلو واقع شده است و به نام محلی نارین قالا معروف است.
قلعه ضحاک با بیش از سه هزار سال قدمت بر فراز کوه منفرد، از مکان های مهم اقوام مانایی مادها، اشکانی (پارت) و ساسانی بوده است.
این قلعه در نزدیکی شهرستان هشترود در استان آذربایجان شرقی واقع است و یکی از آثار تاریخی و دیدنی است که در ارتفاع ۲۳۰۰ متری قرار گرفته است.
بقعه بایزید بسطامی هشترود
بقعه بایزید بسطامی هشترود از آثار باستانی و گردشگری ارزشمند این شهرستان است.
این بقعه در روستای عزیز کندی این شهرستان واقع شده که در نتیجه این روستا نیز به لحاظ واقع شدن این اثر تاریخی در آن مورد توجه گردشگران قرار گرفته است.
منبع نوشته: tripyar.com
مسجد جامع هشترود
مسجد جامع هشترود در کنار خیابان شهید بهشتی شمالی نزدیک فلکه شهر قرار دارد و در حال حاضر محل برگزاری نماز جمعه و مراسمات مذهبی و سیاسی است.
نمای قدیمی و اولیه جنوبی آن از بین رفته و در قسمت جنوبی و پایین ایوان چشمهای جوشان است. این مسجد دارای ۱۱ شبستان، شش ستون سنگی حجا ری شده به ارتفاع ۵/۲ متر با سر ستونهای حجاری شده به صورت مقرنس است و با آجر قرمز رنگ به صورت طاق گنبدی شکل احداث گردیده است.
مدخل اصلی آن از ضلع جنوبی برای ورود مردان است و این مسجد با حدود ۶۰۰ متر مربع مساحت به شکل مستطیل ساخته شده و کتیبهای در بالای منبر وجود دارد که نشان از تاریخ و سازنده مسجد دارد.
این مسجد، اولین مسجد احداثی این شهر در دوره قاجاریه موسوم به ‘مسجد عالیجاه’ بوده و از آثار ملی ایران و از مراکز تاریخی آذربایجان شرقی است.
در این مسجد سنگ نوشتهای مشتمل بر تاریخ بنا و بنیان گذار آن به صورت کتیبهای از جنس مرمر با این مضمون ‘این مسجد عالیجاه در عهد سلطان زمان و شاهنشاه دوران محمد شاه قاجار به دست اسکندرخان ابن مرحمت ابن محمد صادق غفران پناه به تاریخ ۱۲۵۹ هجری قمری تاسیس شده است.’ نقش بسته و بر بالای محراب منبر نصب شده است.
نمای اولیه و قدیمی مسجد در قسمت بیرونی (جنوبی) در گذر زمان تغییر نسبی پیدا کرده و در ساخت این مسجد به جای ملات، آهک را با زرده تخم مرغ مخلوط کرده و برای استحکام بنا بکار برده اند.
تالاب بزوجق
این تالاب به عنوان یکى از ۴ تالاب ارزشمند و غنى هشترود است که در ۴۰ کیلومترى غرب شهرستان میان روستاهاى بزوجق و گنج آباد در یک فرورفتگى طبیعى واقع شده است.
تالاب بزوجق، دایرهاى شکل بوده، حدود۱۰ هکتار وسعت دارد و عمق آن در برخى نقاط به ۵ متر مىرسد. آب تالاب بزوجق برخلاف تالاب هاى ذولبین و یانیق، لب شور بوده و به طور عمده به مصرف شرب دامهاى اهلى روستاهاى اطراف مىرسد.
منابع تأمین کننده آب تالاب بزوجق، روان آبهاى ناشى از نزولات جوى و چشمه موجود در محل بوده و شورى موجود در آن نیز به طور عمده، مربوط به املاحى است که از حوزه آبریز در طول سالیان متمادى وارد تالاب شده است.
این تالاب به دلیل لب شور بودن آب آن، داراى گیاه آبزى چندانى نبوده و تنها در محدوده کوچکى در محل ورودى آب چشمه به تالاب گونههایى مانند لویى و نى به چشم مىخورد.
تالاب بزوجق به دلیل نداشتن نیزارهاى انبوه، بیشتر محل لانه گزینى و زاد آورى پرندگان آبزى بوده و به دلیل عمق زیاد آن، پرندگان آبزى از دیگر زیستگاهها در زمان احساس خطر به این تالاب پناه مىآورند.
دریاچه سد سهند
سد سهند یکی از بزرگترین سدهای خاکی کشور است که با وسعت عظیمش (به طول دوازده کیلومتر) بیشتر به یک دریاچه مانند است.
خاک زرخیز پیرامون سد و کلا خاکهای مرغوب شهرستان هشترود، امکان هر گونه سرمایه گذاری در بخشهای کشاورزی، دامداری، زنبورداری، محصولات گلخانهای و صنایع مرتبط با کشاورزی و دامداری را بسیار آسان و اقتصادی و مقرون به صرفه کرده است.
از طرفی با توجه به تصویب پیرامون سد سهند به عنوان تنها دهکده گردشگری حاشیه سد در آذربایجان شرقی با داشتن ظرفیت ایجاد کمپ های تفریحی، قایقرانی، ماهیگیری، فضای سبز و جنگل کاری و هتل داری و… میتواند از زمینهها و استعدادهای منحصر به فرد آن در کشور محسوب شود.
خرید صدها هکتار از اراضی پیرامون سد توسط سرمایه گذاران شاهدی بر این مدعا و امیدواری به توشعه پیرامون سد میباشد.
منبع نوشتهها: