پل دختر میانه (قیز کؤرپوسو) در ابتدای راه میانه به زنجان و بر روی رودخانه قزل اوزن در دل رشته کوه قافلانکوه واقع شده است. از تاریخ ساختمان پل اطلاعات درستی در دسترس نیست. عده‌ای از باستان‌شناسان تاریخ پایه‌های آن را به عهد شاهنشاهی ساسانی نسبت می‌دهند ولی با توجه به شیوه معماری تاریخ ساخت آن را به قرن هشتم هجری تخمین زده‌اند. این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
اطلاعات تاریخی قیز کورپوسی: شماره ثبت: 87 / تاریخ ثبت: 1310/10/15 / دوره تاریخی: قرن 7 هجری قمری.
ساختار
این پل دارای سه چشمه بزرگی است که چشمه وسطی هم بلندتر و هم عریض‌تر است و به این علت از وسط پل به طرفین دارای شیبی است. آب برهای طرفین چشمه بزرگ از سنگ و به صورت مثلثی است. دهلیزها و کنودهایی در اطراف چشمه بزرگ به چشم می‌خورد که به وسیلهٔ دو نیم ستون چند ضلعی به استقامت پل می‌افزاید.
بر روی پایه وسطی پل کتیبه آجری به خط نسخ به چشم می‌خورد که قسمتی از آن محو شده و از بین رفته و در سمت چپ کتیبه‌ای دیگر است که تاریخ ۹۳۳ هجری را نشان می‌دهد که آخرین تاریخ مرمت آن را نشان می‌دهد که بتوسط شاه بیگم بنت محمدبیگ موصللو انجام گرفته‌است.
📸 قیز کورپوسی و طبیعت زیبای اطراف آن
💌 ارسالی از آقای میلاد اسکندرزاده
نگاره‌های بنا در میانه‌های سده نوزدهم
در بازدیدهایی که جهانگردان و مستشرقان اروپایی از جمله اوژن فلاندن و جیمز موریه از این منطقه داشته‌اند، نگاره‌هایی را از این پل بر جای گذاشته‌اند که وضعیت پل را در سده نوزدهم میلادی و پیش از ویرانی آن نشان می‌دهد.
انفجار طاق پل
در روز ۲۰ آذر ۱۳۲۵ به هنگام عقب‌نشینی قوای فرقه دموکرات در برابر نیروهای ارتش شاهنشاهی به فرماندهی سرتیپ حسین هاشمی و از برای بریده شدن و قطع جاده تبریز به تهران، بدستور جعفر پیشه‌وری سرکرده گروهک تجزیه‌طلب و فرقه دموکرات، چشمه میانی پل با کار گذاشتن دینامیت منفجر شد و این پل تاریخی بدست مزدوران استالین و گروهک تجزیه‌طلب پیشه‌وری نابود و ویران گردید.
سال‌های مرمت
پل دختر در چهار دوره مرمت و بازسازی شده‌است؛ در سال ۹۳۳ هجری توسط شاه بیگم بنت محمد بیگ موصللو، در دوران قاجار توسط آغامحمدخان قاجار، در سال ۱۳۱۳ هجری که طاق آن شکسته و تخریب شده بود توسط اداره کل باستانشناسی با کمک اداره فرهنگ میانه و اداره راه مرمت گردید. مرمت پایه‌های پل که به هنگام انفجار با دینامیت در ۲۰ آذر ۱۳۲۵ به شدت آسیب دیده و شکاف‌های طولی و عرضی فراوانی در آن ایجاد شده بود در سال ۱۳۷۶ آغاز و در آبان ماه سال ۱۳۷۷ به اتمام رسید.
نامگذاری
عده‌ای عقید ه بر این دارند که چون سازنده آن دختری از شاهزادگان بوده به آن علت اسم دختر بر آن نهاده شده‌است که هر کدام بحث و داستان شیرین بخود دارد؛ ولی عقیده متفق‌القول باستان شناسان بر این است که ایزدبانوی ناهید، خدای آب و باران و فراوانی یکی از فرشتگان آئین زرتشت بوده و بخاطر آنکه این پل‌ها که اهمیت ویژه‌ای در زندگی و اقتصاد مردم داشته و از سیل آبها و خطرات جوی و طبیعی در امان باشد اسم دختر را برای آن می‌نهادند که این فرشته از آن‌ها نگهداری و پاسداری نماید.
منبع نوشته: ویکی پدیا
پل دختر میانه (قیز کورپوسی)
تصاویر ارسالی از آقای هادی نصیری
تصویر ارسالی از آقای امیر طاهری
تصویر ارسالی از خانم اسما نجفی
